Program profilaktyki logopedycznej

Rozwój dziecka » Program profilaktyki logopedycznej

PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ

Program jest skierowany do dzieci najmłodszych, rozpoczynających edukację w przedszkolu, oraz ich rodziców, którzy są niezbędnym ogniwem zapewniającym skuteczność całego procesu terapii logopedycznej. Określa sposoby realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dziecka z potrzebami logopedycznymi – pomoc będzie udzielana poprzez stymulację, terapię oraz reedukację logopedyczną.

 

Główny cel

Stymulowanie rozwoju językowego dzieci rozpoczynających edukację przedszkolną oraz zapobieganie powstawaniu zaburzeń mowy.

Cele ogólne

- wspomaganie rozwoju mowy dzieci

- wykształcenie umiejętności prawidłowego sposobu połykania

- nauka gospodarowania powietrzem wydechowym

- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych

- rozwijanie i uwrażliwianie percepcji słuchowej

- wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego

- świadoma współpraca rodziców nad rozwojem mowy swoich dzieci

 

Cele szczegółowe

1. Rozumienie mowy

Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie:

  • różnicowania i wskazywania przez dziecko znanych przedmiotów – zabawek /miś, auto, traktor, kotek, lala, itp. /
  • różnicowania, porównywania i wskazywania przez dziecko czynności z codziennego życia /np. idzie, biegnie, śpi, pije, je, śmieje się, płacze/
  • różnicowania, porównywania i wskazywania części zabawek, ciała zwierząt, itp. /np. oko, nos, ucho, brzuszek, rączka, koło, okno, światełko/
  • różnicowania, porównywania i wskazywania położenia przedmiotów /np. na stole, pod stołem, w koszyku, za drzewem, przed drzewem/
  • różnicowania, porównywania i wskazywania wielkości, długości, szerokości, ilości, szybkości przedmiotów /np. mały/duży, mało/dużo, szybko/ wolno, wysoko/ nisko/
  • różnicowania, porównywania i wskazywania stanów emocjonalnych, kolorów /np. mały/duży, czerwony/żółty, niebieski/zielony; smutny/wesoły, zdziwiony/ zmartwiony, gruby/chudy, mały/duży/
  • różnicowania, porównywania i klasyfikowania przedmiotów ze względu na wielkość, smak, cechy wyglądu zewnętrznego /np. małe – duże, słodkie – kwaśne, gorące – zimne, mokre – suche, czyste – brudne, jasne – ciemne, młody – stary, wysoki – niski, gruby – chudy/

2. Mowa ekspresywna (semantyka i gramatyka)

  • nazywanie osób i przedmiotów z najbliższego otoczenia dziecka /np. kotek, ptaszek, piesek, lala, miś/
  • nazywanie prostych czynności znanych dziecku z codziennego życia /np. pije, biegnie, lata, siedzi/
  • różnicowanie i nazywanie części ciała osób, zwierząt, elementów składowych zabawek i znanych dziecku przedmiotów
  • różnicowanie, porównywanie i nazywanie osób i przedmiotów oraz czynności przez nie wykonywanych
  • wypowiadanie się na bliskie dziecku tematy
  • różnicowanie, porównywanie i nazywanie cech zewnętrznego wyglądu
  • poszerzanie słownika czynnego dziecka przez wyszukiwanie rymów, synonimów, antonimów, itp.
  • stymulowanie rozwoju mowy i poszerzanie zasobu pojęć ogólnych z przyswajaniem odpowiednich określeń
  • wypowiadanie się na temat ilustracji
  • wyodrębnianie elementów akcji, wiązanie przyczyn i skutków
  • układanie i opowiadanie historyjki obrazkowej
  • rozwijanie umiejętności poprawnego formułowania wypowiedzi
  • wyrabiania umiejętności prawidłowego budowania zdań i posługiwania się nimi w mowie wiązanej /np. układanie zdań z podanymi wyrazami/

 

3. Artykulacja, słuch fonematyczny /analiza i synteza słuchowa wyrazu

  • naśladowanie odgłosów znanych dziecku z codziennego życia /np. pociąg (fu- fu- fu), wiatr (wwy- wwy- wwy)/
  • stymulowanie rozwoju mowy przez rozwijanie słuchu np. wskazywanie źródła danego odgłosu /np. łączenie dźwięku z obrazkiem lub zabawką: klakson – autko”/
  • powtarzanie usłyszanych sylab /np. ba- pa, fy- wy, ta- da, oko- ogo, się- zie/
  • nazywanie przedmiotów na materiale obrazkowym
  • stymulowanie rozwoju mowy i rozwijanie słuchu fonematycznego przez różnicowanie i wskazywanie słów jednakowych i podobnie brzmiących
  • rozwijanie płynności mowy /np. przez powtarzania zwrotów, zdań i fragmentów wierszyków/

4. Sprawność aparatu artykulacyjnego i płynność mówienia

Rozwijanie sprawności warg:

- uśmiech - dziubek,

- parskanie,

- cmokanie,

- nadymanie policzków,

- wyszczerzanie zębów – zwieranie i chowanie warg (lew – małpa)

Rozwijanie sprawności języka przez:

- wysuwanie i chowanie języka,

- unoszenie języka do nosa,

- kierowanie na brodę,

- kląskanie (konik),

- oblizywanie warg,

- grot /język wysunięty z ust – nie opiera się o zęby/,

- naprzemienne dotykanie czubkiem języka górnych jedynek i górnych dziąseł

 

5. Sprawność funkcji oddechowo – połykowych, fonacji

  • rozwijanie umiejętności prawidłowego oddychania,
  • rozwijanie umiejętności prawidłowego połykania,
  • rozwijanie umiejętności panowania nad emisją głosu

Cele realizowane będą w korelacji z planem rocznym i planami miesięcznymi w formie zabaw i ćwiczeń.

Realizacja programu ma doprowadzić do osiągnięcia przez wszystkie dzieci w przedszkolu :

  • sprawności strony artykulacyjnej, gramatycznej, leksykalnej mowy,
  • umiejętności sprawnego komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi z bliższego i dalszego środowiska wychowawczego,
  • umiejętności komunikowania o swoich potrzebach , stanach emocjonalnych

 

 

Osoby uczestniczące w realizacji programu

Rola prowadzącego zajęcia polegać będzie na budowaniu atmosfery zaufania i zachęty oraz na pobudzaniu aktywności uczestników. Osobą kluczową będzie:

  • nauczyciel, przeszkolony w zakresie profilaktyki logopedycznej, mający wiedzę z podstaw logopedii, z zakresu psychologii rozwojowej i klinicznej, pedagogiki, znający dynamikę rozwoju mowy i myślenia dzieci. Nauczyciel jest ogniwem pośrednim między logopedą, i innymi specjalistami, a środowiskiem dziecka – rodzicami i innymi nauczycielami.
  • koordynatorem działań diagnostycznych i programu stymulowania rozwoju dziecka w grupach przedszkolnych jest logopeda.

 

ETAPY REALIZACJI PROGRAMU

 

  1. Przeprowadzenie diagnozy logopedycznej dzieci uczestniczących w programie, wywiadów z rodzicami oraz obserwacji dzieci. Badanie zostanie wykonane w oparciu o Kwestionariusz Wczesnej Diagnozy Logopedycznej, które sprawdza:

- sposób oddychania i połykania

- słuch

- budowę narządów artykulacyjnych

- sprawność aparatu mowy

- poprawność artykulacyjną mowy

- rozumienie języka

  1. Instruktaż dla rodziców. Rodzice poznają ogólne zagadnienia profilaktyki logopedycznej i konsekwencje zaniedbań. Zapoznanie rodziców z wynikami przeprowadzonych badań i wskazanie właściwego postępowania terapeutycznego.
  2. Organizowanie zajęć logorytmicznych w grupach dzieci najmłodszych, rozwijających mowę i słuch, wyrabiających poczucie rytmu i stymulujących werbalnie.
  3. Dokonanie ewaluacji, polegającej na przeprowadzeniu powtórnych badań logopedycznych wśród dzieci, wśród których występowały nieprawidłowości związane z rozwojem mowy.